Text: Rig Veda Book 6 Hymn 14 अग्ना यो मर्त्यो दुवो धियं जुजोष धीतिभिः | भसन नुष पर पूर्व्य इषं वुरीतावसे || अग्निरिद धि परचेता अग्निर्वेधस्तम रषिः | अग्निं होतारमीळते यज्ञेषु मनुषो विशः || नाना हयग्ने.अवसे सपर्धन्ते रायो अर्यः | तूर्वन्तो दस्युमायवो वरतैः सीक्षन्तो अव्रतम || अग्निरप्सां रतीषहं वीरं ददाति सत्पतिम | यस्य तरसन्ति शवसः संचक्षि शत्रवो भिया || अग्निर्हि विद्मना निदो देवो मर्तमुरुष्यति | सहावा यस्याव्र्तो रयिर्वाजेष्वव्र्तः || अछा नो मित्रमहो … ||...
Text: Rig Veda Book 7 Hymn 14 समिधा जातवेदसे देवाय देवहूतिभिः | हविर्भिः शुक्रशोचिषे नमस्विनो वयं दाशेमाग्नये || वयं ते अग्ने समिधा विधेम वयं दाशेम सुष्टुती यजत्र | वयं घर्तेनाध्वरस्य होतर्वयं देव हविषा भद्रशोचे || आ नो देवेभिरुप देवहूतिमग्ने याहि वषट्क्र्तिं जुषाणः | तुभ्यं देवाय दाशतः सयाम यूयं पात … || samidhā jātavedase devāya devahūtibhiḥ | havirbhiḥ śukraśociṣe namasvino vayaṃ dāśemāghnaye || vayaṃ te aghne samidhā vidhema vayaṃ dāśema suṣṭutī yajatra | vayaṃ ghṛtenādhvarasya hotarvayaṃ deva haviṣā bhadraśoce || ā no devebhirupa devahūtimaghne yāhi vaṣaṭkṛtiṃ juṣāṇaḥ | tubhyaṃ devāya dāśataḥ syāma yūyaṃ pāta … ||...
Text: Rig Veda Book 8 Hymn 14 यदिन्द्राहं यथा तवमीशीय वस्व एक इत | सतोता मेगोषखा सयात || शिक्षेयमस्मै दित्सेयं शचीपते मनीषिणे | यदहं गोपतिः सयाम || धेनुष ट इन्द्र सून्र्ता यजमानाय सुन्वते | गामश्वं पिप्युषी दुहे || न ते वर्तास्ति राधस इन्द्र देवो न मर्त्यः | यद दित्ससिस्तुतो मघम || यज्ञ इन्द्रमवर्धयद यद भूमिं वयवर्तयत | चक्राण ओपशं दिवि || वाव्र्धानस्य ते वयं विश्वा धनानि जिग्युषः | ऊतिमिन्द्रा वर्णीमहे || वयन्तरिक्षमतिरन मदे सोमस्य रोचना | इन्द्रो यदभिनद्वलम || उद गा आजदङगिरोभ्य आविष कर्ण्वन गुहा सतीः | अर्वाञ्चं नुनुदे वलम || इन्द्रेण रोचना दिवो दर्ळ्हानि दरंहितानि च | सथिराणि नपराणुदे || अपामूर्मिर्मदन्निव सतोम इन्द्राजिरायते | वि ते मदा अराजिषुः || तवं हि सतोमवर्धन इन्द्रास्युक्थवर्धनः | सतोतॄणामुत भद्रक्र्त || इन्द्रमित केशिना हरी सोमपेयाय वक्षतः | उप यज्ञंसुराधसम || अपां फेनेन नमुचेः शिर इन्द्रोदवर्तयः | विश्वा यदजयः सप्र्धः || मायाभिरुत्सिस्र्प्सत इन्द्र दयामारुरुक्षतः | अव दस्यून्रधूनुथाः || असुन्वामिन्द्र संसदं विषूचीं वयनाशयः | सोमपा उत्तरो भवन ||...
Text: Rig Veda Book 9 Hymn 14 परि परासिष्यदत कविः सिन्धोरूर्मावधि शरितः | कारं बिभ्रत पुरुस्प्र्हम || गिरा यदी सबन्धवः पञ्च वराता अपस्यवः | परिष्क्र्ण्वन्ति धर्णसिम || आदस्य शुष्मिणो रसे विश्वे देवा अमत्सत | यदी गोभिर्वसायते || निरिणानो वि धावति जहच्छर्याणि तान्वा | अत्रा सं जिघ्नते युजा || नप्तीभिर्यो विवस्वतः शुभ्रो न माम्र्जे युवा | गाः कर्ण्वानो न निर्णिजम || अति शरिती तिरश्चता गव्या जिगात्यण्व्या | वग्नुमियर्ति यं विदे || अभि कषिपः समग्मत मर्जयन्तीरिषस पतिम | पर्ष्ठा गर्भ्णत वाजिनः || परि दिव्यानि मर्म्र्शद विश्वानि सोम पार्थिवा | वसूनि याह्यस्मयुः ||...
Text: Rig Veda Book 10 Hymn 14 परेयिवांसं परवतो महीरनु बहुभ्यः पन्थामनुपस्पशनम | वैवस्वतं संगमनं जनानां यमंराजानं हविषा दुवस्य || यमो नो गातुं परथमो विवेद नैष गव्यूतिरपभर्तवा उ | यत्रा नः पूर्वे पितरः परेयुरेना जज्ञानाःपथ्या अनु सवाः || मातली कव्यैर्यमो अङगिरोभिर्ब्र्हस्पतिरकवभिर्वाव्र्धानः | यांश्च देवा वाव्र्धुर्ये च देवांस्वाहान्ये सवधयान्ये मदन्ति || इमं यम परस्तरमा हि सीदाङगिरोभिः पित्र्भिःसंविदानः | आ तवा मन्त्राः कविशस्ता वहन्त्वेना राजन्हविषा मादयस्व || अङगिरोभिरा गहि यज्ञियेभिर्यम वैरूपैरिह मादयस्व | विवस्वन्तं हुवे यः पिता ते....
Mandukya Karika, verse 1.10 Text निवृत्तेः सर्वदुःखानामीशानः प्रभुरव्ययः । अद्वैतः सर्वभावानां देवस्तुर्यो विभुः स्मृतः ॥ १० ॥ nivṛtteḥ sarvaduḥkhānāmīśānaḥ prabhuravyayaḥ | advaitaḥ sarvabhāvānāṃ devasturyo vibhuḥ smṛtaḥ || 10 || 10. In it, indicated as the changeless and the Supreme Lord, there is a cessation of all miseries. It is the one without a second among all entities. It is known as the Turīya (Fourth), effulgent and all-pervading. Shankara Bhashya (commentary) In (the Knowledge of) Īśāna, meaning the Turīya Ātman there is a cessation1 of all miseries characterised by the three states, viz....
Mandukya Upanishad, seventh verse: Text नान्तःप्रज्ञं न बहिःप्रज्ञं नोभयतःप्रज्ञं न प्रज्ञानघनं न प्रज्ञं नाप्रज्ञम् | अदृश्यमव्यवहार्यमग्राह्यमलक्षणमचिन्त्यमव्यपदेश्यमेकात्मप्रत्ययसारं प्रपञ्चोपशमं शान्तं शिवमद्वैतं चतुर्थं मन्यन्ते स आत्मा स विज्ञेयः || 7 || nāntaḥprajñaṃ na bahiḥprajñaṃ nobhayataḥprajñaṃ na prajñānaghanaṃ na prajñaṃ nāprajñam | adṛśyamavyavahāryamagrāhyamalakṣaṇamacintyamavyapadeśyamekātmapratyayasāraṃ prapañcopaśamaṃ śāntaṃ śivamadvaitaṃ caturthaṃ manyante sa ātmā sa vijñeyaḥ || 7 || 7. Turīya is not that which is conscious of the internal (subjective) world, nor that which is conscious of the external (objective) world, nor that which is conscious of both, nor that which is a mass all sentiency, nor that which is simple consciousness, nor that which is insentient....
Text: लोकादिमग्निं तमुवाच तस्मै या इष्टका यावतीर्वा यथा वा । स चापि तत्प्रत्यवदद्यथोक्तंअथास्य मृत्युः पुनरेवाह तुष्टः ॥ १५ ॥ lokādimagniṃ tamuvāca tasmai yā iṣṭakā yāvatīrvā yathā vā | sa cāpi tatpratyavadadyathoktaṃathāsya mṛtyuḥ punarevāha tuṣṭaḥ || 15 || 15. Death told him the fire, the source of the worlds what altars (to be raised), how many and how, and Nachiketas repeated it all as explained. Then Death, being delighted, said to him again....
Text: सर्वे वेदा यत्पदमामनन्ति तपाँ सि सर्वाणि च यद्वदन्ति । यदिच्छन्तो ब्रह्मचर्यं चरन्ति तत्ते पद्ँ संग्रहेण ब्रवीम्योमित्येतत् ॥ १५ ॥ sarve vedā yatpadamāmananti tapām̐si sarvāṇi ca yadvadanti | yadicchanto brahmacaryaṃ caranti tatte padm̐ saṃgraheṇa bravīmyomityetat || 15 || 15. The goal which all the Vedas uniformly extol, which all acts of tapas speak of, and wishing for which men lead the life of a Brahmacharin, that goal I tell you briefly—It is this—Om....
Text: अशब्दमस्पर्शमरूपमव्ययं तथाऽरसन्नित्यमगन्धवच्च यत् । अनाद्यनन्तं महतः परं ध्रुवं निचाय्य तन्मृत्युमुखात्प्रमुच्यते ॥ १५ ॥ aśabdamasparśamarūpamavyayaṃ tathā’rasannityamagandhavacca yat | anādyanantaṃ mahataḥ paraṃ dhruvaṃ nicāyya tanmṛtyumukhātpramucyate || 15 || 15. Which is soundless, touchless, formless, undecaying, so tasteless, eternal and scentless, beginningless, endless, beyond the Mahat, and constant, knowing that, man escapes from the mouth of Death. Shankara’s Commentary: How the object to be known is very subtle is explained. This earth produced by sound, touch, form, taste and scent, and the object of all the senses, is gross; so is the body....
Text: यथोदकं शुद्धे शुद्धमासिक्तं तादृगेव भवति । एवं मुनेर्विजानत आत्मा भवति गौतम ॥ १५ ॥ yathodakaṃ śuddhe śuddhamāsiktaṃ tādṛgeva bhavati । evaṃ munervijānata ātmā bhavati gautama ॥ 15 ॥ 15. As water pure poured into pure becomes the same only, so the atman of the thinker who knows thus, becomes; Oh Gautama. Shankara’s Commentary: But how becomes the atman of a thinker who has acquired knowledge, whose perception of difference due to conditions has been destroyed, and who knows the atman pure, dense with knowledge unalloyed, and one without a second, is explained....
Text: न तत्र सूर्यो भाति न चन्द्रतारकं नेमा विद्युतो भान्ति कुतोऽयमग्निः । तमेव भान्तमनुभाति सर्वं तस्य भासा सर्वमिदं विभाति ॥ १५ ॥ na tatra sūryo bhāti na candratārakaṃ nemā vidyuto bhānti kuto’yamagniḥ | tameva bhāntamanubhāti sarvaṃ tasya bhāsā sarvamidaṃ vibhāti || 15 || 15. The sun does not shine there; nor do the moon and the stars, nor do these lightnings shine. How could this fire? Him shining, all shine after....
Text: यथा सर्वे प्रभिद्यन्ते हृदयस्येह ग्रन्थयः । अथ मर्त्यो’मृतो भवत्येतावद्ध्यनुशासनम् ॥ १५ ॥ yathā sarve prabhidyante hṛdayasyeha granthayaḥ | atha martyo’mṛto bhavatyetāvaddhyanuśāsanam || 15 || 15. When here all the knots of the heart are sundered, then the mortal becomes immortal. Thus, much, the instruction. Shankara’s Commentary: When again, the up-rooting of all desires takes place is explained. When all the ties of the heart of one, while yet alive, i....
Text: Rig Veda Book 1 Hymn 17 इन्द्रावरुणयोरहं सम्राजोरव आ वर्णे | ता नो मर्ळातीद्र्शे || गन्तारा हि सथो.अवसे हवं विप्रस्य मावतः | धर्ताराचर्षणीनाम || अनुकामं तर्पयेथामिन्द्रावरुण राय आ | ता वां नेदिष्ठमीमहे || युवाकु हि शचीनां युवाकु सुमतीनाम | भूयाम वाजदाव्नाम || इन्द्रः सहस्रदाव्नां वरुणः शंस्यानाम | करतुर्भवत्युक्थ्यः || तयोरिदवसा वयं सनेम नि च धीमहि | सयादुत पररेचनम || इन्द्रावरुण वामहं हुवे चित्राय राधसे | अस्मान सु जिग्युषस कर्तम || इन्द्रावरुण नू नु वां सिषासन्तीषु धीष्वा | अस्मभ्यं शर्म यछतम || पर वामश्नोतु सुष्टुतिरिन्द्रावरुण यां हुवे | यां रधाथे सधस्तुतिम ||...
Text: Rig Veda Book 2 Hymn 15 पर घा नवस्य महतो महानि सत्या सत्यस्य करणानि वोचम | तरिकद्रुकेश्वपिबत सुतस्यास्य मदे अहिमिन्द्रो जघान || अवंशे दयामस्तभायद बर्हन्तमा रोदसी अप्र्णदन्तरिक्षम | स धारयद पर्थिवीं पप्रथच्च सोमस्य ता मद इन्द्रश्चकार || सद्मेव पराचो वि मिमाय मानैर्वज्रेण खान्यत्र्णन नदीनाम | वर्थास्र्जत पथिभिर्दीर्घयाथैः सोमस्य ता … || स परवोळ्हॄन परिगत्या दभीतेर्विश्वमधागायुधमिद्धे अग्नौ | सं गोभिरश्वैरस्र्जद रथेभिः सो… || स ईं महीं धुनिमेतोररम्णात सो अस्नातॄनपारयत सवस्ति | त उत्स्नाय रयिमभि पर तस्थुः सो… || सोदञ्चं सिन्धुमरिणान महित्वा वज्रेणान उषसः सं पिपेष | अजवसो जविनीभिर्विव्र्श्चन सो… || स विद्वानपगोहं कनीनामाविर्भवन्नुदतिष्ठत पराव्र्क | परति शरोण सथाद वयनगचष्ट सो… || भिनद वलमङगिरोभिर्ग्र्णानो वि पर्वतस्य दरंहितान्यैरत | रिणग रोधांसि कर्त्रिमाण्येषां सो… || सवप्नेनाभ्युप्या चुमुरिं धुनिं च जघन्थ दस्यं पर दभीतिमावः | रम्भी चिदत्र विविदे हिरण्यं सो… || नूनं सा ते परति … ||...