Archive

Text: Rig Veda Book 1 Hymn 65 पश्वा न तायुं गुहा चतन्तं नमो युजानं नमो वहन्तम | सजोषा धीराः पदैरनु गमन्नुप तवा सीदन विश्वेयजत्राः || रतस्य देवा अनु वरता गुर्भुवत परिष्टिर्द्यौर्न भूम | वर्धन्तीमापः पन्वा सुशिश्विं रतस्य योना गर्भे सुजातम || पुष्टिर्न रण्वा कषितिर्न पर्थिवी गिरिर्न भुज्म कषोदो न शम्भु | अत्यो नाज्मन सर्गप्रतक्तः सिन्धुर्न कषोदः क ईं वराते || जामिः सिन्धूनां भरातेव सवस्रामिभ्यान न राजा वनान्यत्ति | यद वातजूतो वना वयस्थादग्निर्ह दाति रोमा पर्थिव्याः || शवसित्यप्सु हंसो न सीदन करत्वा चेतिष्ठो विशामुषर्भुत | सोमो न वेधा रतप्रजातः पशुर्न शिश्वा विभुर्दूरेभाः ||...

Text: Rig Veda Book 3 Hymn 53 इन्द्रापर्वता बर्हता रथेन वामीरिष आ वहतं सुवीराः | वीतं हव्यान्यध्वरेषु देवा वर्धेथां गीर्भीरिळया मदन्ता || तिष्ठा सु कं मघवन मा परा गाः सोमस्य नु तवा सुषुतस्य यक्षि | पितुर्न पुत्रः सिचमा रभे त इन्द्र सवादिष्ठया गिरा शचीवः || शंसावाध्वर्यो परति मे गर्णीहीन्द्राय वाहः कर्णवाव जुष्टम | एदं बर्हिर्यजमानस्य सीदाथा च भूदुक्थमिन्द्राय शस्तम || जायेदस्तं मघवन सेदु योनिस्तदित तवा युक्ता हरयो वहन्तु | यदा कदा च सुनवाम सोममग्निष टवा दूतो धन्वात्यछ || परा याहि मघवन्ना च याहीन्द्र भरातरुभयत्रा ते अर्थम | यत्रा रथस्य बर्हतो निधानं विमोचनं वाजिनो रासभस्य || अपाः सोममस्तमिन्द्र पर याहि कल्याणीर्जया सुरणंग्र्हे ते | यत्रा रथस्य बर्हतो निधानं विमोचनं वाजिनोदक्षिणावत || इमे भोजा अङगिरसो विरूपा दिवस पुत्रासो असुरस्य वीराः | विश्वामित्राय ददतो मघानि सहस्रसावे पर तिरन्त आयुः || रूपं-रूपं मघवा बोभवीति मायाः कर्ण्वानस्तन्वं परि सवाम | तरिर्यद दिवः परि मुहूर्तमागात सवैर्मन्त्रैरन्र्तुपा रतावा || महान रषिर्देवजा देवजूतो....

Text: Rig Veda Book 4 Hymn 53 तद देवस्य सवितुर वार्यम महद वर्णीमहे असुरस्य परचेतसः | छर्दिर येन दाशुषे यछति तमना तन नो महां उद अयान देवो अक्तुभिः || दिवो धर्ता भुवनस्य परजापतिः पिशङगं दरापिम परति मुञ्चते कविः | विचक्षणः परथयन्न आप्र्णन्न उर्व अजीजनत सविता सुम्नम उक्थ्यम || आप्रा रजांसि दिव्यानि पार्थिवा शलोकं देवः कर्णुते सवाय धर्मणे | पर बाहू अस्राक सविता सवीमनि निवेशयन परसुवन्न अक्तुभिर जगत || अदाभ्यो भुवनानि परचाकशद वरतानि देवः सविताभि रक्षते | परास्राग बाहू भुवनस्य परजाभ्यो धर्तव्रतो महो अज्मस्य राजति || तरिर अन्तरिक्षं सविता महित्वना तरी रजांसि परिभुस तरीणि रोचना | तिस्रो दिवः पर्थिवीस तिस्र इन्वति तरिभिर वरतैर अभि नो रक्षति तमना || बर्हत्सुम्नः परसवीता निवेशनो जगत सथातुर उभयस्य यो वशी | स नो देवः सविता शर्म यछत्व अस्मे कषयाय तरिवरूथम अंहसः || आगन देव रतुभिर वर्धतु कषयं दधातु नः सविता सुप्रजाम इषम | स नः कषपाभिर अहभिश च जिन्वतु परजावन्तं रयिम अस्मे सम इन्वतु ||...

Text: Rig Veda Book 5 Hymn 53 को वेद जानम एषां को वा पुरा सुम्नेष्व आस मरुताम | यद युयुज्रे किलास्यः || ऐतान रथेषु तस्थुषः कः शुश्राव कथा ययुः | कस्मै सस्रुः सुदासे अन्व आपय इळाभिर वर्ष्टयः सह || ते म आहुर य आययुर उप दयुभिर विभिर मदे | नरो मर्या अरेपस इमान पश्यन्न इति षटुहि || ये अञ्जिषु ये वाशीषु सवभानवः सरक्षु रुक्मेषु खादिषु | शराया रथेषु धन्वसु || युष्माकं समा रथां अनु मुदे दधे मरुतो जीरदानवः | वर्ष्टी दयावो यतीर इव || आ यं नरः सुदानवो ददाशुषे दिवः कोशम अचुच्यवुः | वि पर्जन्यं सर्जन्ति रोदसी अनु धन्वना यन्ति वर्ष्टयः || तत्र्दानाः सिन्धवः कषोदसा रजः पर सस्रुर धेनवो यथा | सयन्ना अश्वा इवाध्वनो विमोचने वि यद वर्तन्त एन्यः || आ यात मरुतो दिव आन्तरिक्षाद अमाद उत | माव सथात परावतः || मा वो रसानितभा कुभा करुमुर मा वः सिन्धुर नि रीरमत | मा वः परि षठात सरयुः पुरीषिण्य अस्मे ईत सुम्नम अस्तु वः || तं वः शर्धं रथानां तवेषं गणम मारुतं नव्यसीनाम | अनु पर यन्ति वर्ष्टयः || शर्धं-शर्धं व एषां वरातं-वरातं गणं-गणं सुशस्तिभिः | अनु करामेम धीतिभिः ||...

Text: Rig Veda Book 6 Hymn 53 वयमु तवा पथस पते रथं न वाजसातये | धिये पूषन्नयुज्महि || अभि नो नर्यं वसु वीरं परयतदक्षिणम | वामं गर्हपतिं नय || अदित्सन्तं चिदाघ्र्णे पूषन दानाय चोदय | पणेश्चिद विम्रदा मनः || वि पथो वाजसातये चिनुहि वि मर्धो जहि | साधन्तामुग्र नो धियः || परि तर्न्धि पणीनामारया हर्दया कवे | अथेमस्मभ्यं रन्धय || वि पूषन्नारया तुद पणेरिछ हर्दि परियम | अथें … || आ रिख किकिरा कर्णु पणीनां हर्दया कवे | अथें … || यां पूषन बरह्मचोदनीमारां बिभर्ष्याघ्र्णे | तया समस्य हर्दयमा रिख किकिरा कर्णु || या ते अष्ट्रा गोोपशाघ्र्णे पशुसाधनी | तस्यास्ते सुम्नमीमहे || उत नो गोषणिं धियमश्वसां वाजसामुत | नर्वत कर्णुहि वीतये ||...

Text: Rig Veda Book 7 Hymn 53 पर दयावा यज्ञैः पर्थिवी नमोभिः सबाध ईळे बर्हतीयजत्रे | ते चिद धि पूर्वे कवयो गर्णन्तः पुरो मही दधिरे देवपुत्रे || पर पूर्वजे पितरा नव्यसीभिर्गीर्भिः कर्णुध्वं सदने रतस्य | आ नो दयावाप्र्थिवी दैव्येन जनेन यातं महि वां वरूथम || उतो हि वां रत्नधेयानि सन्ति पुरूणि दयावाप्र्थिवी सुदासे | अस्मे धत्तं यदसदस्क्र्धोयु यूयं पात … || pra dyāvā yajñaiḥ pṛthivī namobhiḥ sabādha īḷe bṛhatīyajatre | te cid dhi pūrve kavayo ghṛṇantaḥ puro mahī dadhire devaputre || pra pūrvaje pitarā navyasībhirghīrbhiḥ kṛṇudhvaṃ sadane ṛtasya | ā no dyāvāpṛthivī daivyena janena yātaṃ mahi vāṃ varūtham || uto hi vāṃ ratnadheyāni santi purūṇi dyāvāpṛthivī sudāse | asme dhattaṃ yadasadaskṛdhoyu yūyaṃ pāta … ||...

Text: Rig Veda Book 8 Hymn 53 उपमं तवा मघोनां जयेष्ठं च वर्षभाणाम | पूर्भित्तमं मघवन्निन्द्र गोविदमीशानं राय ईमहे || य आयुं कुत्समतिथिग्वमर्दयो वाव्र्धानो दिवे-दिवे | तं तवा वयं हर्यश्वं शतक्रतुं वाजयन्तो हवामहे || आ नो विश्वेषां रसं मध्वः सिञ्चन्त्वद्रयः | ये परावति सुन्विरे जनेष्वा ये अर्वावतीन्दवः || विश्वा दवेषांसि जहि चाव चा कर्धि विश्वे सन्वन्त्वा वसु | शीष्टेषु चित ते मदिरासो अंशवो यत्रा सोमस्य तर्म्पसि || इन्द्र नेदीय एदिहि मितमेधाभिरूतिभिः | आ शन्तम शन्तमाभिरभिष्टिभिरा सवापे सवापिभिः || आजितुरं सत्पतिं विश्वचर्षणिं कर्धि परजास्वाभगम | पर सू तिरा शचीभिर्ये त उक्थिनः करतुं पुनत आनुषक || यस्ते साधिष्ठो....

Text: Rig Veda Book 9 Hymn 53 उत ते शुष्मासो अस्थू रक्षो भिन्दन्तो अद्रिवः | नुदस्व याः परिस्प्र्धः || अया निजघ्निरोजसा रथसंगे धने हिते | सतवा अबिभ्युषा हर्दा || अस्य वरतानि नाध्र्षे पवमानस्य दूढ्या | रुज यस्त्वाप्र्तन्यति || तं हिन्वन्ति मदच्युतं हरिं नदीषु वाजिनम | इन्दुमिन्द्राय मत्सरम || ut te śuṣmāso asthū rakṣo bhindanto adrivaḥ | nudasva yāḥ parispṛdhaḥ || ayā nijaghnirojasā rathasaṃghe dhane hite | stavā abibhyuṣā hṛdā || asya vratāni nādhṛṣe pavamānasya dūḍhyā | ruja yastvāpṛtanyati || taṃ hinvanti madacyutaṃ hariṃ nadīṣu vājinam | indumindrāya matsaram ||...

Text: Rig Veda Book 10 Hymn 53 यमैछाम मनसा सो.अयमागाद यज्ञस्य विद्वान्परुषश्चिकित्वान | स नो यक्षद देवताता यजीयान नि हिषत्सदन्तरः पूर्वो अस्मत || अराधि होता निषदा यजीयनभि परयांसि सुधितानि हिख्यत | यजामहै यज्ञियान हन्त देवानीळामहाीड्यानाज्येन || साध्वीमकर्देववीतिं नो अद्य यज्ञस्य जिह्वामविदामगुह्याम | स आयुरागात सुरभिर्वसानो भद्रामकर्देवहूतिं नो अद्य || तदद्य वाचः परथमं मसीय येनासुरानभि देवासाम | ऊर्जाद उत यज्ञियसः पञ्च जना मम होत्रंजुषध्वम || पञ्च जना मम होत्रं जुषन्तां गोजाता उत येयज्ञियासः | पर्थिवी नः पार्थिवात पात्वंअसोऽनतरिक्षं दिव्यात पात्वस्मान || तन्तुं तन्वन रजसो भानुमन्विहि जयोतिष्मतः पथोरक्ष धिया कर्तान | अनुल्बणं वयत जोगुवामपो मनुर्भव जनया दैव्यं जनम || अक्षानहो नह्यतनोत सोम्या इष्क्र्णुध्वं रशना ओतपिंशत | अष्टावन्धुरं वहताभितो रथं येन देवासोनयन्नभि परियम || अश्मन्वती रीयते सं रभध्वमुत तिष्ठत पर तरतासखायः | अत्रा जहाम ये असन्नशेवाः शिवान वयमुत्तरेमाभि वाजान || तवष्टा माया वेदपसामपस्तमो बिभ्रत पात्रादेवपानानि शन्तमा | शिशीते नूनं परशुं सवायसंयेन वर्श्चादेतशो बरह्मणस पतिः || सतो नूनं कवयः सं शिशीत वाशीभिर्याभिरम्र्ताय तक्षथ | विद्वांसः पदा गुह्यानि कर्तन येनदेवासो अम्र्तत्वमानशुः || गर्भे योषामदधुर्वत्समासन्यपीच्येन मनसोतजिह्वया | स विश्वाहा सुमना योग्या अभि सिषासनिर्वनतेकार इज्जितिम ||...

Shloka ब्रह्मभूतः प्रसन्नात्मा न शोचति न काङ्क्षति | समः सर्वेषु भूतेषु मद्भक्तिं लभते पराम् ||१८-५४|| Transliteration brahmabhūtaḥ prasannātmā na śocati na kāṅkṣati . samaḥ sarveṣu bhūteṣu madbhaktiṃ labhate parām ||18-54|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 18.54. Having become the Brahman, the serene-minded one neither grieves nor rejoices; remaining eal to all beings, he gains the highest devotion to Me. Shri Purohit Swami 18.54 And when he becomes one with the Eternal, and his soul knows the bliss that belongs to the Self, he feels no desire and no regret, he regards all beings equally and enjoys the blessing of supreme devotion to Me....

Shloka भक्त्या त्वनन्यया शक्य अहमेवंविधोऽर्जुन | ज्ञातुं द्रष्टुं च तत्त्वेन प्रवेष्टुं च परन्तप ||११-५४|| Transliteration bhaktyā tvananyayā śakya ahamevaṃvidho.arjuna . jñātuṃ draṣṭuṃ ca tattvena praveṣṭuṃ ca parantapa ||11-54|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 11.54. But, through an undeviating devotion, it is possible to know, and to observe and also to enter into Me as such, O Arjuna ! O scorcher of foes ! Shri Purohit Swami 11.54 Only by tireless devotion can I be seen and known; only thus can a man become one with Me, O Arjuna!...

Shloka अर्जुन उवाच | स्थितप्रज्ञस्य का भाषा समाधिस्थस्य केशव | स्थितधीः किं प्रभाषेत किमासीत व्रजेत किम् ||२-५४|| Transliteration arjuna uvāca . sthitaprajñasya kā bhāṣā samādhisthasya keśava . sthitadhīḥ kiṃ prabhāṣeta kimāsīta vrajeta kim ||2-54|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 2.54. Arjuna said O Kesava ! What is the connotation of sthita-prajna (a man-of-stabilized-intellect), [applied] to a man fixed in concentration ? What would sthira-dhih (the fixed-minded) convey ? Where would the fixed-minded abide ?...

Text: Rig Veda Book 1 Hymn 66 रयिर्न चित्रा सूरो न सन्द्र्गायुर्न पराणो नित्यो नसूनुः | तक्वा न भूर्णिर्वना सिषक्ति पयो न धेनुः शुचिर्विभावा || दाधार कषेममोको न रण्वो यवो न पक्वो जेता जनानाम | रषिर्न सतुभ्वा विक्षु परशस्तो वाजी न परीतो वयोदधति || दुरोकशोचिः करतुर्न नित्यो जायेव योनावरं विश्वस्मै | चित्रो यदभ्राट छवेतो न विक्षु रथो न रुक्मी तवेषः समत्सु || सेनेव सर्ष्टामं दधात्यस्तुर्न दिद्युत तवेषप्रतीका | यमो ह जातो यमो जनित्वं जारः कनीनां पतिर्जनीनाम || तं वश्चराथा वयं वसत्यास्तं न गावो नक्षन्त इद्धम | सिन्धुर्न कषोदः पर नीचीरैनोन नवन्त गावः सवर्द्र्शीके ||...

Text: Rig Veda Book 3 Hymn 54 इमं महे विदथ्याय शूषं शश्वत कर्त्व ईड्यय पर जभ्रुः | शर्णोतु नो दम्येभिरनीकैः शर्णोत्वग्निर्दिव्यैरजस्रः || महि महे दिवे अर्चा पर्थिव्यै कामो म इछञ्चरति परजानन | ययोर्ह सतोमे विदथेषु देवाः सपर्यवो मादयन्ते सचायोः || युवोर्र्तं रोदसी सत्यमस्तु महे षु णः सुविताय पर भूतम | इदं दिवे नमो अग्ने पर्थिव्यै सपर्यामि परयसा यामि रत्नम || उतो हि वां पूर्व्या आविविद्र रतावरी रोदसी सत्यवाचः | नरश्चिद वां समिथे शूरसातौ ववन्दिरे पर्थिवि वेविदानाः || को अद्धा वेद क इह पर वोचद देवानछा पथ्या का समेति | दद्र्श्र एषामवमा सदांसि परेषु या गुह्येषु वरतेषु || कविर्न्र्चक्षा अभि षीमचष्ट रतस्य योना विघ्र्ते मदन्ती | नाना चक्राते सदनं यथा वः समानेन करतुना संविदाने || समान्या वियुते दूरेन्ते धरुवे पदे तस्थतुर्जागरूके | उत सवसारा युवती भवन्ती आदु बरुवाते मिथुनानि नाम || विश्वेदेते जनिमा सं विविक्तो महो देवान बिभ्रती न वयथेते | एजद धरुवं पत्यते विश्वमेकं चरत पतत्रि विषुणं वि जातम || सना पुराणमध्येम्यारान महः पितुर्जनितुर्जामि तन नः | देवासो यत्र पनितार एवैरुरौ पथि वयुते तस्थुरन्तः || इमं सतोमं रोदसी पर बरवीम्य रदूदराः शर्णवन्नग्निजिह्वाः | मित्रः सम्राजो वरुणो युवान आदित्यासः कवयः पप्रथानाः || हिरण्यपाणिः सविता सुजिह्वस्त्रिरा दिवो विदथे पत्यमानः | देवेषु च सवितः शलोकमश्रेरादस्मभ्यमा सुवसर्वतातिम || सुक्र्त सुपाणिः सववान रतावा देवस्त्वष्टावसे तानि नोधात | पूषण्वन्त रभवो मादयध्वमूर्ध्वग्रावाणो अध्वरमतष्ट || विद्युद्रथा मरुत रष्टिमन्तो दिवो मर्या रतजाता अयासः | सरस्वती शर्णवन यज्ञियासो धाता रयिं सहवीरं तुरासः || विष्णुं सतोमासः पुरुदस्ममर्का भगस्येव कारिणो यामनि गमन | उरुक्रमः ककुहो यस्य पूर्विर्न मर्धन्ति युवतयोजनित्रीः || इन्द्रो विश्वैर्वीर्यैः पत्यमान उभे आ पप्रौ रोदसी महित्वा | पुरन्दरो वर्त्रहा धर्ष्णुषेणः संग्र्भ्या न आ भरा भूरि पश्वः || नासत्या मे पितरा बन्धुप्र्छा सजात्यमश्विनोश्चारु नाम | युवं हि सथो रयिदौ नो रयीणां दात्रं रक्षेथे अकवैरदब्धा || महत तद वः कवयश्चारु नाम यद ध देव भवथ विश्व इन्द्रे | सख रभुभिः पुरुहूत परियेभिरिमां धियं सातये तक्षता नः || अर्यमा णो अदितिर्यज्ञियासो....

Text: Rig Veda Book 4 Hymn 54 अभूद देवः सविता वन्द्यो नु न इदानीम अह्न उपवाच्यो नर्भिः | वि यो रत्ना भजति मानवेभ्यः शरेष्ठं नो अत्र दरविणं यथा दधत || देवेभ्यो हि परथमं यज्ञियेभ्यो ऽमर्तत्वं सुवसि भागम उत्तमम | आद इद दामानं सवितर वय ्र्णुषे ऽनूचीना जीविता मानुषेभ्यः || अचित्ती यच चक्र्मा दैव्ये जने दीनैर दक्षैः परभूती पूरुषत्वता | देवेषु च सवितर मानुषेषु च तवं नो अत्र सुवताद अनागसः || न परमिये सवितुर दैव्यस्य तद यथा विश्वम भुवनं धारयिष्यति | यत पर्थिव्या वरिमन्न आ सवङगुरिर वर्ष्मन दिवः सुवति सत्यम अस्य तत || इन्द्रज्येष्ठान बर्हद्भ्यः पर्वतेभ्यः कषयां एभ्यः सुवसि पस्त्यावतः | यथा-यथा पतयन्तो वियेमिर एवैव तस्थुः सवितः सवाय ते || ये ते तरिर अहन सवितः सवासो दिवे-दिवे सौभगम आसुवन्ति | इन्द्रो दयावाप्र्थिवी सिन्धुर अद्भिर आदित्यैर नो अदितिः शर्म यंसत ||...