Archive

Shloka येषामर्थे काङ्क्षितं नो राज्यं भोगाः सुखानि च | त इमेऽवस्थिता युद्धे प्राणांस्त्यक्त्वा धनानि च ||१-३३|| Transliteration yeṣāmarthe kāṅkṣitaṃ no rājyaṃ bhogāḥ sukhāni ca . ta ime.avasthitā yuddhe prāṇāṃstyaktvā dhanāni ca ||1-33|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 1.33. [These are our] teachers, fathers, sons and also paternal grandfathers, maternal uncles, fathers-in-law, son’s sons, wives’ brothers, and (other) relatives. Shri Purohit Swami 1.33 When those for whose sake I desire these things stand here about to sacrifice their property and their lives:...

Text: Rig Veda Book 1 Hymn 41 यं रक्षन्ति परचेतसो वरुणो मित्रो अर्यमा | नू चित स दभ्यते जनः || यं बाहुतेव पिप्रति पान्ति मर्त्यं रिषः | अरिष्टः सर्व एधते || वि दुर्गा वि दविषः पुरो घनन्ति राजान एषाम | नयन्ति दुरिता तिरः || सुगः पन्था अन्र्क्षर आदित्यास रतं यते | नात्रावखादो अस्ति वः || यं यज्ञं नयथा नर आदित्या रजुना पथा | पर वः स धीतये नशत || स रत्नं मर्त्यो वसु विश्वं तोकमुत तमना | अछा गछत्यस्त्र्तः || कथा राधाम सखायः सतोमं मित्रस्यार्यम्णः | महि पसरो वरुणस्य || मा वो घनन्तं मा शपन्तं परति वोचे देवयन्तम | सुम्नैरिद व आ विवासे || चतुरश्चिद ददमानाद बिभीयादा निधातोः | न दुरुक्ताय सप्र्हयेत ||...

Text: Rig Veda Book 2 Hymn 33 आ ते पितर्मरुतां सुम्नमेतु मा नः सूर्यस्य सन्द्र्षो युयोथाः | अभि नो वीरो अर्वति कषमेत पर जायेमहि रुद्र परजाभिः || तवादत्तेभी रुद्र शन्तमेभिः शतं हिमा अशीय भेषजेभिः | वयस्मद दवेषो वितरं वयंहो वयमीवाश्चातयस्वा विषूचीः || शरेष्ठो जातस्य रुद्र शरियासि तवस्तमस्तवसां वज्रबाहो | पर्षि णः पारमंहसः सवस्ति विश्वा अभीती रपसो युयोधि || मा तवा रुद्र चुक्रुधामा नमोभिर्मा दुष्टुती वर्षभ मासहूती | उन नो वीरानर्पय भेषजेभिर्भिषक्तमं तवा भिषजां शर्णोमि || हवीमभिर्हवते यो हविर्भिरव सतोमेभी रुद्रं दिषीय | रदूदरः सुहवो मा नो अस्यै बभ्रुः सुशिप्रो रीरधन मनायै || उन मा ममन्द वर्षभो मरुत्वान तवक्षीयसा वयसा नाधमानम | घर्णीव छायामरपा अशीया विवासेयं रुद्रस्य सुम्नम || कव सय ते रुद्र मर्ळयाकुर्हस्तो यो अस्ति भेषजो जलाषः | अपभर्ता रपसो दैव्यस्याभी नु मा वर्षभ चक्षमीथाः || पर बभ्रवे वर्षभाय शवितीचे महो महीं सुष्टुतिमीरयामि | नमस्या कल्मलीकिनं नमोभिर्ग्र्णीमसि तवेषं रुद्रस्य नाम || सथिरेभिरङगैः पुरुरूप उग्रो बभ्रुः शुक्रेभिः पिपिशेहिरण्यैः | ईशानादस्य भुवनस्य भूरेर्न वा उ योषद रुद्रादसुर्यम || अर्हन बिभर्षि सायकानि धन्वार्हन निष्कं यजतं विश्वरूपम | अर्हन्निदं दयसे विश्वमभ्वं न वा ओजीयो रुद्र तवदस्ति || सतुहि शरुतं गर्तसदं युवानं मर्गं न भीममुपहत्नुमुग्रम | मर्ला जरित्रे रुद्र सतवानो....

Text: Rig Veda Book 3 Hymn 33 पर पर्वतानामुशती उपस्थादश्वे इव विषिते हासमाने | गावेव शुभ्रे मातरा रिहाणे विपाट छुतुद्री पयसाजवेते || इन्द्रेषिते परसवं भिक्षमाणे अछा समुद्रं रथ्येव याथः | समाराणे ऊर्मिभिः पिन्वमाने अन्या वामन्यामप्येति शुभ्रे || अछा सिन्धुं मात्र्तमामयासं विपाशमुर्वीं सुभगामगन्म | वत्समिव मातरा संरिहाणे समानं योनिमनु संचरन्ती || एन वयं पयसा पिन्वमाना अनु योनिं देवक्र्तं चरन्तीः | न वर्तवे परसवः सर्गतक्तः किंयुर्विप्रो नद्यो जोहवीति || रमध्वं मे वचसे सोम्याय रतावरीरुप मुहूर्तमेवैः | पर सिन्धुमछा बर्हती मनीषावस्युरह्वे कुशिकस्य सूनुः || इन्द्रो अस्मानरदद वज्रबाहुरपाहन वर्त्रं परिधिं नदीनाम | देवो....

Text: Rig Veda Book 4 Hymn 33 पर रभुभ्यो दूतम इव वाचम इष्य उपस्तिरे शवैतरीं धेनुम ईळे | ये वातजूतास तरणिभिर एवैः परि दयां सद्यो अपसो बभूवुः || यदारम अक्रन्न रभवः पित्र्भ्याम परिविष्टी वेषणा दंसनाभिः | आद इद देवानाम उप सख्यम आयन धीरासः पुष्टिम अवहन मनायै || पुनर ये चक्रुः पितरा युवाना सना यूपेव जरणा शयाना | ते वाजो विभ्वां रभुर इन्द्रवन्तो मधुप्सरसो नो ऽवन्तु यज्ञम || यत संवत्सम रभवो गाम अरक्षन यत संवत्सम रभवो मा अपिंशन | यत संवत्सम अभरन भासो अस्यास ताभिः शमीभिर अम्र्तत्वम आशुः || जयेष्ठ आह चमसा दवा करेति कनीयान तरीन कर्णवामेत्य आह | कनिष्ठ आह चतुरस करेति तवष्ट रभवस तत पनयद वचो वः || सत्यम ऊचुर नर एवा हि चक्रुर अनु सवधाम रभवो जग्मुर एताम | विभ्राजमानांश चमसां अहेवावेनत तवष्टा चतुरो दद्र्श्वान || दवादश दयून यद अगोह्यस्यातिथ्ये रणन्न रभवः ससन्तः | सुक्षेत्राक्र्ण्वन्न अनयन्त सिन्धून धन्वातिष्ठन्न ओषधीर निम्नम आपः || रथं ये चक्रुः सुव्र्तं नरेष्ठां ये धेनुं विश्वजुवं विश्वरूपाम | त आ तक्षन्त्व रभवो रयिं नः सववसः सवपसः सुहस्ताः || अपो हय एषाम अजुषन्त देवा अभि करत्वा मनसा दीध्यानाः | वाजो देवानाम अभवत सुकर्मेन्द्रस्य रभुक्षा वरुणस्य विभ्वा || ये हरी मेधयोक्था मदन्त इन्द्राय चक्रुः सुयुजा ये अश्वा | ते रायस पोषं दरविणान्य अस्मे धत्त रभवः कषेमयन्तो न मित्रम || इदाह्नः पीतिम उत वो मदं धुर न रते शरान्तस्य सख्याय देवाः | ते नूनम अस्मे रभवो वसूनि तर्तीये अस्मिन सवने दधात ||...

Text: Rig Veda Book 5 Hymn 33 महि महे तवसे दीध्ये नॄन इन्द्रायेत्था तवसे अतव्यान | यो अस्मै सुमतिं वाजसातौ सतुतो जने समर्यश चिकेत || स तवं न इन्द्र धियसानो अर्कैर हरीणां वर्षन योक्त्रम अश्रेः | या इत्था मघवन्न अनु जोषं वक्षो अभि परार्यः सक्षि जनान || न ते त इन्द्राभ्य अस्मद रष्वायुक्तासो अब्रह्मता यद असन | तिष्ठा रथम अधि तं वज्रहस्ता रश्मिं देव यमसे सवश्वः || पुरू यत त इन्द्र सन्त्य उक्था गवे चकर्थोर्वरासु युध्यन | ततक्षे सूर्याय चिद ओकसि सवे वर्षा समत्सु दासस्य नाम चित || वयं ते त इन्द्र ये च नरः शर्धो जज्ञाना याताश च रथाः | आस्माञ जगम्याद अहिशुष्म सत्वा भगो न हव्यः परभ्र्थेषु चारुः || पप्र्क्षेण्यम इन्द्र तवे हय ओजो नर्म्णानि च नर्तमानो अमर्तः | स न एनीं वसवानो रयिं दाः परार्य सतुषे तुविमघस्य दानम || एवा न इन्द्रोतिभिर अव पाहि गर्णतः शूर कारून | उत तवचं ददतो वाजसातौ पिप्रीहि मध्वः सुषुतस्य चारोः || उत तये मा पौरुकुत्स्यस्य सूरेस तरसदस्योर हिरणिनो रराणाः | वहन्तु मा दश शयेतासो अस्य गैरिक्षितस्य करतुभिर नु सश्चे || उत तये मा मारुताश्वस्य शोणाः करत्वामघासो विदथस्य रातौ | सहस्रा मे चयवतानो ददान आनूकम अर्यो वपुषे नार्चत || उत तये मा धवन्यस्य जुष्टा लक्ष्मण्यस्य सुरुचो यतानाः | मह्ना रायः संवरणस्य रषेर वरजं न गावः परयता अपि गमन ||...

Text: Rig Veda Book 6 Hymn 33 य ओजिष्ठ इन्द्र तं सु नो दा मदो वर्षन सवभिष्टिर्दास्वान | सौवश्व्यं यो वनवत सवश्वो वर्त्रा समत्सु सासहदमित्रान || तवां हीन्द्रावसे विवाचो हवन्ते चर्षणयः शूरसातौ | तवं विप्रेभिर्वि पणीन्रशायस्त्वोत इत सनिता वाजमर्वा || तवं तानिन्द्रोभयानमित्रान दासा वर्त्राण्यार्या च शूर | वधीर्वनेव सुधितेभिरत्कैरा पर्त्सु दर्षि नर्णां नर्तम || स तवं न इन्द्राकवाभिरूती सखा विश्वायुरविता वर्धे भूः | सवर्षाता यद धवयामसि तवा युध्यन्तो नेमधिताप्र्त्सु शूर || नूनं न इन्द्रापराय च सया भवा मर्ळीक उत नो अभिष्टौ | इत्था गर्णन्तो महिनस्य शर्मन दिवि षयाम पार्ये गोषतमाः ||...

Text: Rig Veda Book 7 Hymn 33 शवित्यञ्चो मा दक्षिणतस्कपर्दा धियंजिन्वासो अभि हि परमन्दुः | उत्तिष्ठन वोचे परि बर्हिषो नॄन न मे दूरादवितवे वसिष्ठाः || दूरादिन्द्रमनयन्ना सुतेन तिरो वैशन्तमति पान्तमुग्रम | पाशद्युम्नस्य वायतस्य सोमात सुतादिन्द्रो.अव्र्णीतावसिष्ठान || एवेन नु कं सिन्धुमेभिस्ततारेवेन नु कं भेदमेभिर्जघान | एवेन नु कं दाशराज्ञे सुदासं परावदिन्द्रो बरह्मणा वो वसिष्ठाः || जुष्टी नरो बरह्मणा वः पितॄणामक्षमव्ययं न किला रिषाथ | यच्छक्वरीषु बर्हता रवेणेन्द्रे शुष्ममदधाता वसिष्ठाः || उद दयामिवेत तर्ष्णजो नाथितासो....

Text: Rig Veda Book 8 Hymn 33 वयं घ तवा सुतावन्त आपो न वर्क्तबर्हिषः | पवित्रस्यप्रस्रवणेषु वर्त्रहन परि सतोतार आसते || सवरन्ति तवा सुते नरो वसो निरेक उक्थिनः | कदा सुतं तर्षाण ओक आ गम इन्द्र सवब्दीव वंसगः || कण्वेभिर्ध्र्ष्णवा धर्षद वाजं दर्षि सहस्रिणम | पिशङगरूपं मघवन विचर्षणे मक्षू गोमन्तमीमहे || पाहि गायान्धसो मद इन्द्राय मेध्यातिथे | यः सम्मिश्लोहर्योर्यः सुते सचा वज्री रथो हिरण्ययः || यः सुषव्यः सुदक्षिण इनो यः सुक्रतुर्ग्र्णे | य आकरः सहस्रा यः शतामघ इन्द्रो यः पूर्भिदारितः || यो धर्षितो यो....

Text: Rig Veda Book 9 Hymn 33 पर सोमासो विपश्चितो.अपां न यन्त्यूर्मयः | वनानि महिषा इव || अभि दरोणानि बभ्रवः शुक्रा रतस्य धारया | वाजं गोमन्तमक्षरन || सुता इन्द्राय वायवे वरुणाय मरुद्भ्यः | सोमा अर्षन्ति विष्णवे || तिस्रो वाच उदीरते गावो मिमन्ति धेनवः | हरिरेति कनिक्रदत || अभि बरह्मीरनूषत यह्वीरतस्य मातरः | मर्म्र्ज्यन्ते दिवः शिशुम || रायः समुद्रांश्चतुरो.अस्मभ्यं सोम विश्वतः | आ पवस्व सहस्रिणः || pra somāso vipaścito.apāṃ na yantyūrmayaḥ | vanāni mahiṣā iva || abhi droṇāni babhravaḥ śukrā ṛtasya dhārayā | vājaṃ ghomantamakṣaran || sutā indrāya vāyave varuṇāya marudbhyaḥ | somā arṣanti viṣṇave || tisro vāca udīrate ghāvo mimanti dhenavaḥ | harireti kanikradat || abhi brahmīranūṣata yahvīrtasya mātaraḥ | marmṛjyante divaḥ śiśum || rāyaḥ samudrāṃścaturo....

Text: Rig Veda Book 10 Hymn 33 पर मा युयुज्रे परयुजो जनानां वहामि सम पुषणमन्तरेण | विश्वे देवासो अध मामरक्षन दुःशासुरागादिति घोष आसीत || सं मा तपन्त्यभितः सपत्नीरिव पर्शवः | नि बाधतेमतिर्नग्नता जसुर्वेर्न वेवीयते मतिः || मूषो न शिश्ना वयदन्ति माध्य सतोतारं ते शतक्रतो | सक्र्त सु नो मघवन्निन्द्र मर्ळयाधा पितेव नो भव || कुरुश्रवणमाव्र्णि राजानं तरासदस्यवम | मंहिष्ठंवाघतां रषिः || यस्य मा हरितो रथे तिस्रो वहन्ति साधुया | सतवैसहस्रदक्षिणे || यस्य परस्वादसो गिर उपमश्रवसः पितुः | कषेत्रं नरण्वमूचुषे || अधि पुत्रोपमश्रवो नपान मित्रातिथेरिहि | पितुष टे अस्मिवन्दिता || यदीशीयाम्र्तानामुत वा मर्त्यानाम | जीवेदिन्मघवा मम || न देवानामति वरतं शतात्मा चन जीवति | तथायुजा वि वाव्र्ते ||...

Shloka यया तु धर्मकामार्थान्धृत्या धारयतेऽर्जुन | प्रसङ्गेन फलाकाङ्क्षी धृतिः सा पार्थ राजसी ||१८-३४|| Transliteration yayā tu dharmakāmārthāndhṛtyā dhārayate.arjuna . prasaṅgena phalākāṅkṣī dhṛtiḥ sā pārtha rājasī ||18-34|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 18.34. O Arjuna ! The content by which one restrains one’s bounden duty, pleasure and wealth, and conseently desiring the fruits [of action]-that content is of the Rajas (Strand), O son of Prtha ! Shri Purohit Swami 18.34 The conviction which always holds fast to rituals, to self-interest and wealth, for the sake of what they may bring forth - that comes from Passion....

Shloka यथा प्रकाशयत्येकः कृत्स्नं लोकमिमं रविः | क्षेत्रं क्षेत्री तथा कृत्स्नं प्रकाशयति भारत ||१३-३४|| Transliteration yathā prakāśayatyekaḥ kṛtsnaṃ lokamimaṃ raviḥ . kṣetraṃ kṣetrī tathā kṛtsnaṃ prakāśayati bhārata ||13-34|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 13.34. Just as a single sun illumines this entire world, so also the Lord-of-the-Field illumines the entire Field, O descendant of Bharata ! Shri Purohit Swami 13.34 As the one Sun illuminates the whole earth, so the Lord illumines the whole universe....

Shloka द्रोणं च भीष्मं च जयद्रथं च कर्णं तथान्यानपि योधवीरान् | मया हतांस्त्वं जहि मा व्यथिष्ठा युध्यस्व जेतासि रणे सपत्नान् ||११-३४|| Transliteration droṇaṃ ca bhīṣmaṃ ca jayadrathaṃ ca karṇaṃ tathānyānapi yodhavīrān . mayā hatāṃstvaṃ jahi mavyathiṣṭhā yudhyasva jetāsi raṇe sapatnān ||11-34|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 11.34. Slay Drona and Bhisma, and Jayadratha, and Karna as well as the other heroes of the world-all already slain by Me. Do not get distressed; fight; you shall vanish enemies in the battle....

Shloka मृत्युः सर्वहरश्चाहमुद्भवश्च भविष्यताम् | कीर्तिः श्रीर्वाक्च नारीणां स्मृतिर्मेधा धृतिः क्षमा ||१०-३४|| Transliteration mṛtyuḥ sarvaharaścāhamudbhavaśca bhaviṣyatām . kīrtiḥ śrīrvākca nārīṇāṃ smṛtirmedhā dhṛtiḥ kṣamā ||10-34|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 10.34. I am the Death that carries away all and also the Birth of all that are to be born; of the wives of men, I am the Fame, Fortune, Speech, Memory, Wisdom, Constancy and Patience. Shri Purohit Swami 10.34 I am all-devouring Death; I am the Origin of all that shall happen; I am Fame, Fortune, Speech, Memory, Intellect, Constancy and Forgiveness....