Archive

Text: Rig Veda Book 5 Hymn 10 अग्न ओजिष्ठम आ भर दयुम्नम अस्मभ्यम अध्रिगो | पर नो राया परीणसा रत्सि वाजाय पन्थाम || तवं नो अग्ने अद्भुत करत्वा दक्षस्य मंहना | तवे असुर्यम आरुहत कराणा मित्रो न यज्ञियः || तवं नो अग्न एषां गयम पुष्टिं च वर्धय | ये सतोमेभिः पर सूरयो नरो मघान्य आनशुः || ये अग्ने चन्द्र ते गिरः शुम्भन्त्य अश्वराधसः | शुष्मेभिः शुष्मिणो नरो दिवश चिद येषाम बर्हत सुकीर्तिर बोधति तमना || तव तये अग्ने अर्चयो भराजन्तो यन्ति धर्ष्णुया | परिज्मानो न विद्युतः सवानो रथो न वाजयुः || नू नो अग्न ऊतये सबाधसश च रातये | अस्माकासश च सूरयो विश्वा आशास तरीषणि || तवं नो अग्ने अङगिर सतुत सतवान आ भर | होतर विभ्वासहं रयिं सतोत्र्भ्य सतवसे च न उतैधि पर्त्सु नो वर्धे ||...

Text: Rig Veda Book 6 Hymn 10 पुरो वो मन्द्रं दिव्यं सुव्र्क्तिं परयति यज्ञे अग्निमध्वरेदधिध्वम | पुर उक्थेभिः स हि नो विभावा सवध्वरा करति जातवेदाः || तमु दयुमः पुर्वणीक होतरग्ने अग्निभिर्मनुष इधानः | सतोमं यमस्मै ममतेव शूषं घर्तं न शुचि मतयः पवन्ते || पीपाय स शरवसा मर्त्येषु यो अग्नये ददाश विप्र उक्थैः | चित्राभिस्तमूतिभिश्चित्रशोचिर्व्रजस्य साता गोमतो दधाति || आ यः पप्रौ जायमान उर्वी दूरेद्र्शा भासा कर्ष्णाध्वा | अध बहु चित तम ऊर्म्यायास्तिरः शोचिषा दद्र्शे पावकः || नू नश्चित्रं पुरुवाजाभिरूती अग्ने रयिं मघवद्भ्यश्च धेहि | ये राधसा शरवसा चात्यन्यान सुवीर्येभिश्चाभि सन्ति जनान || इमं यज्ञं चनो धा अग्न उशन यं त आसानो जुहुते हविष्मान | भरद्वाजेषु दधिषे सुव्र्क्तिमवीर्वाजस्य गध्यस्य सातौ || वि दवेषांसीनुहि वर्धयेळां मदेम शतहिमाः सुवीराः ||...

Text: Rig Veda Book 7 Hymn 10 उषो न जारः पर्थु पाजो अश्रेद दविद्युतद दीद्यच्छोशुचानः | वर्षा हरिः शुचिरा भाति भासा धियो हिन्वान उशतीरजीगः || सवर्ण वस्तोरुषसामरोचि यज्ञं तन्वाना उशिजो न मन्म | अग्निर्जन्मानि देव आ वि विद्वान दरवद दूतो देवयावा वनिष्ठः || अछा गिरो मतयो देवयन्तीरग्निं यन्ति दरविणं भिक्षमाणाः | सुसन्द्र्शं सुप्रतीकं सवञ्चं हव्यवाहमरतिम्मानुषाणाम || इन्द्रं नो अग्ने वसुभिः सजोषा रुद्रं रुद्रेभिरा वहा बर्हन्तम | आदित्येभिरदितिं विश्वजन्यां बर्हस्पतिं रक्वभिर्विश्ववारम || मन्द्रं होतारमुशिजो यविष्ठमग्निं विश ईळते अध्वरेषु | स हि कषपावानभवद रयीणामतन्द्रो दूतो यजथाय देवान ||...

Text: Rig Veda Book 8 Hymn 10 यत सथो दीर्घप्रसद्मनि यद वादो रोचने दिवः | यद वा समुद्रे अध्याक्र्ते गर्हे.अत आ यातमश्विना || यद वा यज्ञं मनवे सम्मिमिक्षथुरेवेत काण्वस्य बोधतम | बर्हस्पतिं विश्वान देवानहं हुव इन्द्राविष्णू अश्विनावाशुहेषसा || तया नवश्विना हुवे सुदंससा गर्भे कर्ता | ययोरस्ति परणः सख्यं देवेष्वध्याप्यम || ययोरधि पर यज्ञा असूरे सन्ति सूरयः | ता यज्ञस्याध्वरस्य परचेतसा सवधाभिर्या पिबतः सोम्यं मधु || यदद्याश्विनावपाग यत पराक सथो वाजिनीवसू | यद दरुह्यव्यनवि तुर्वशे यदौ हुवे वामथ मा गतम || यदन्तरिक्षे पतथः पुरुभुजा यद वेमे रोदसी अनु | यद्वा सवधाभिरधितिष्ठथो रथमत आ यातमश्विना ||...

Text: Rig Veda Book 9 Hymn 10 पर सवानासो रथा इवार्वन्तो न शरवस्यवः | सोमासो राये अक्रमुः || हिन्वानासो रथा इव दधन्विरे गभस्त्योः | भरासः कारिणाम इव || राजानो न परशस्तिभिः सोमासो गोभिर अञ्जते | यज्ञो न सप्त धात्र्भिः || परि सुवानास इन्दवो मदाय बर्हणा गिरा | सुता अर्षन्ति धारया || आपानासो विवस्वतो जनन्त उषसो भगम | सूरा अण्वं वि तन्वते || अप दवारा मतीनाम परत्ना रण्वन्ति कारवः | वर्ष्णो हरस आयवः || समीचीनास आसते होतारः सप्तजामयः | पदम एकस्य पिप्रतः || नाभा नाभिं न आ ददे चक्षुश चित सूर्ये सचा | कवेर अपत्यम आ दुहे || अभि परिया दिवस पदम अध्वर्युभिर गुहा हितम | सूरः पश्यति चक्षसा ||...

Text: Rig Veda Book 10 Hymn 10 ओ चित सखायं सख्या वव्र्त्यां तिरः पुरू चिदर्णवंजगन्वन | पितुर्नपातमा दधीत वेधा अधि कषमिप्रतरं दिध्यानः || न ते सखा सख्यं वष्ट्येतत सलक्ष्मा यद विषुरूपाभवाति | महस पुत्रसो असुरस्य वीरा दिवो धर्तारौर्विया परि खयन || उशन्ति घा ते अम्र्तास एतदेकस्य चित तयजसं मर्त्यस्य | नि ते मनो मनसि धाय्यस्मे जन्युः पतिस्तन्वमाविविश्याः || न यत पुरा चक्र्मा कद ध नूनं रता वदन्तो अन्र्तंरपेम | गन्धर्वो अप्स्वप्या च योषा सा नो नाभिःपरमं जामि तन नौ || गर्भे नु नौ जनिता दम्पती कर्देवास्त्वष्टा सविताविश्वरूपः | नाकिरस्य पर मिनन्ति वरतानि वेद नावस्यप्र्थिवि उत दयौः || को अस्य वेद परथमस्याह्नः क ईं ददर्श क इह परवोचत | बर्हन मित्रस्य वरुणस्य धाम कदु बरव आहनोवीच्या नॄन || यमस्य मा यम्यं काम आगन समाने योनौ सहशेय्याय | जायेव पत्ये तन्वं रिरिच्यां वि चिद वर्हेव रथ्येव चक्रा || न तिष्ठन्ति न नि मिषन्त्येते देवानां सपश इह येचरन्ति | अन्येन मदाहनो याहि तुयं तेन वि वर्ह रथ्येवचक्रा || रात्रीभिरस्मा अहभिर्दशस्येत सूर्यस्य चक्षुर्मुहुरुन्मिमीयात | दिवा पर्थिव्या मिथुना सबन्धू यमीर्यमस्यबिभ्र्यादजामि || आ घा ता गछानुत्तरा युगानि यत्र जामयः कर्णवन्नजामि | उप बर्ब्र्हि वर्षभाय बाहुमन्यमिछस्व सुभगेपतिं मत || किं भरतासद यदनाथं भवाति किमु सवसा यन निरतिर्निगछत | काममूता बह्वेतद रपामि तन्वा मे तन्वं सम्पिप्र्ग्धि || न वा उ ते तन्वा तन्वं सं पप्र्च्यां पापमाहुर्यःस्वसारं निगछात | अन्येन मत परमुदः कल्पयस्व न तेभ्रात सुभगे वष्ट्येतत || बतो बतसि यम नैव ते मनो हर्दयं चाविदाम | अन्या किलत्वां कक्ष्येव युक्तं परि षवजाते लिबुजेव वर्क्षम || अन्यमू षु तवं यम्यन्य उ तवां परि षवजाते लिबुजेवव्र्क्षम | तस्य वा तवं मन इछा स वा तवाधा कर्णुष्वसंविदं सुभद्राम ||...

Shloka न हि देहभृता शक्यं त्यक्तुं कर्माण्यशेषतः | यस्तु कर्मफलत्यागी स त्यागीत्यभिधीयते ||१८-११|| Transliteration na hi dehabhṛtā śakyaṃ tyaktuṃ karmāṇyaśeṣataḥ . yastu karmaphalatyāgī sa tyāgītyabhidhīyate ||18-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 18.11. Indeed, to relinish actions entirely is not possible for a body-bearing one; but whosoever relinishes the fruits of actions, he is said to be a man of [true] relinishment. Shri Purohit Swami 18.11 But since those still in the body cannot entirely avoid action, in their case abandonment of the fruit of action is considered as complete renunciation....

Shloka अफलाङ्क्षिभिर्यज्ञो विधिदृष्टो य इज्यते | यष्टव्यमेवेति मनः समाधाय स सात्त्विकः ||१७-११|| Transliteration aphalāṅkṣibhiryajño vidhidṛṣṭo ya ijyate . yaṣṭavyameveti manaḥ samādhāya sa sāttvikaḥ ||17-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 17.11. That sacrifice is of the Sattva (Strand), which is offered, as found in the injunction, by men craving for no fruit, by stabilizing their mind with the thought that it is just a thing to be offered. Shri Purohit Swami 17.11 Sacrifice is Pure when it is offered by one who does not covet the fruit thereof, when it is done according to the commands of scripture, and with implicit faith that the sacrifice is a duty....

Shloka चिन्तामपरिमेयां च प्रलयान्तामुपाश्रिताः | कामोपभोगपरमा एतावदिति निश्चिताः ||१६-११|| Transliteration cintāmaparimeyāṃ ca pralayāntāmupāśritāḥ . kāmopabhogaparamā etāvaditi niścitāḥ ||16-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 16.11. Adhering to their anxiety that is ultimited and may end only at the time of dissolution; viewing the gratification of their desires alone as their highest goal; ascertaining that this much alone exists; Shri Purohit Swami 16.11 Poring anxiously over evil resolutions, which only end in death; seeking only the gratification of desire as the highest goal; seeing nothing beyond;...

Shloka यतन्तो योगिनश्चैनं पश्यन्त्यात्मन्यवस्थितम् | यतन्तोऽप्यकृतात्मानो नैनं पश्यन्त्यचेतसः ||१५-११|| Transliteration yatanto yoginaścainaṃ paśyantyātmanyavasthitam . yatanto.apyakṛtātmāno nainaṃ paśyantyacetasaḥ ||15-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 15.11. The exerting men of Yoga perceive Him dwelling in the Self. [But] the unintelligent men with their uncontrolled self do not perceive Him, even though they exert. Shri Purohit Swami 15.11 The saints with great effort find Him within themselves; but not the unintelligent, who in spite of every effort cannot control their minds....

Shloka सर्वद्वारेषु देहेऽस्मिन्प्रकाश उपजायते | ज्ञानं यदा तदा विद्याद्विवृद्धं सत्त्वमित्युत ||१४-११|| Transliteration sarvadvāreṣu dehe.asminprakāśa upajāyate . jñānaṃ yadā tadā vidyādvivṛddhaṃ sattvamityuta ||14-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 14.11. When the knowledge-light arises in all the gates in this body, then one should also know that the Sattva has increased predominantly. Shri Purohit Swami 14.11 When the light of knowledge gleams forth from all the gates of the body, then be sure that Purity prevails....

Shloka मयि चानन्ययोगेन भक्तिरव्यभिचारिणी | विविक्तदेशसेवित्वमरतिर्जनसंसदि ||१३-११|| Transliteration mayi cānanyayogena bhaktiravyabhicāriṇī . viviktadeśasevitvamaratirjanasaṃsadi ||13-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 13.11. And an unfailing devotion towards Me, with the Yoga of non-difference; resorting to solitary place; distaste for a crowd of people; Shri Purohit Swami 13.11 Unswerving devotion to Me, by concentration on Me and Me alone, a love for solitude, indifference to social life; Sri Abhinav Gupta 13.11 See Comment under 13.12 Sri Ramanuja 13....

Shloka अथैतदप्यशक्तोऽसि कर्तुं मद्योगमाश्रितः | सर्वकर्मफलत्यागं ततः कुरु यतात्मवान् ||१२-११|| Transliteration athaitadapyaśakto.asi kartuṃ madyogamāśritaḥ . sarvakarmaphalatyāgaṃ tataḥ kuru yatātmavān ||12-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 12.11. Now, if you are not capable of doing this too, then taking resort to My Yoga renounce the fruit of all action, with your self (mind) subdued. Shri Purohit Swami 12.11 And if thou art too weak even for this, then seek refuge in union with Me, and with perfect self-control renounce the fruit of thy action....

Shloka दिव्यमाल्याम्बरधरं दिव्यगन्धानुलेपनम् | सर्वाश्चर्यमयं देवमनन्तं विश्वतोमुखम् ||११-११|| Transliteration divyamālyāmbaradharaṃ divyagandhānulepanam . sarvāścaryamayaṃ devamanantaṃ viśvatomukham ||11-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 11.11. That wears heavenly garlands and garments; has the unguent of heavenly sandal paste; it is all wonderful, shining (or godly), infinite; and it has faces in all directions. Shri Purohit Swami 11.11 Crowned with heavenly garlands, clothed in shining garments, anointed with divine unctions, He showed Himself as the Resplendent One, Marvellous, Boundless, Omnipresent....

Shloka तेषामेवानुकम्पार्थमहमज्ञानजं तमः | नाशयाम्यात्मभावस्थो ज्ञानदीपेन भास्वता ||१०-११|| Transliteration teṣāmevānukampārthamahamajñānajaṃ tamaḥ . nāśayāmyātmabhāvastho jñānadīpena bhāsvatā ||10-11|| Translations Dr.S.Sankaranarayan 10.11. Out of compassion only towards these men, I, who remain as their very Self, destroy with teh shining light of wisdom, their darkness born of ignorance, Shri Purohit Swami 10.11 By My grace, I live in their hearts; and I dispel the darkness of ignorance by the shining light of wisdom....